Chronische obstructieve longziekte, of COPD, is een langdurige ontsteking van het slijmvlies in de luchtwegen. De luchtwegen zijn blijvend vernauwd en de longen werken steeds minder goed, bijna altijd door jarenlang roken of sterke luchtvervuiling. De opgelopen schade is onherstelbaar.
Onder de noemer COPD vallen ziekten zoals emfyseem en chronische bronchitis. Longemfyseem is een ziekte waarbij de longen minder elastisch worden en minder lucht bevatten. Bij bronchitis zijn de bronchiën ontstoken en vernauwd, waardoor het slijm zich kan opbouwen in de luchtwegen.
COPD maakt het moeilijker om te ademen. De symptomen kunnen aanvankelijk beginnen met hoesten en kortademigheid. Veel mensen zijn zich er aanvankelijk niet van bewust dat ze COPD hebben. Naarmate de ziekte vordert, krijgen patiënten het steeds moeilijker om te ademen.
Je kan een piepende ademhaling en beklemmend gevoel op de borst hebben. Bij een verkoudheid, griep en andere luchtweginfecties, kunnen de klachten ineens veel verergeren. Ook bij lichamelijke inspanning of in prikkelende lucht (zoals rook) kan dit gebeuren.
Belangrijkste oorzaak van COPD is roken. Langdurige blootstelling aan chemische irriterende stoffen en sterke luchtvervuiling kunnen ook leiden tot COPD.
COPD genezen kan niet, maar een behandeling verlicht vaak de symptomen, vermindert de kans op complicaties en verbetert de kwaliteit van leven. Geneesmiddelen, zuurstoftherapie en chirurgie zijn enkele vormen van behandeling. Onbehandeld kan COPD leiden tot hartproblemen en hardnekkige luchtweginfecties.
COPD-ziekte ontwikkelt zich in verschillende stadia:
- Stadium 0 - Risico: symptomen zijn onder meer hoesten en veel slijmproductie. Je hebt geen COPD, dus behandeling is niet noodzakelijk.
- Stadium 1 - Mild: in dit stadium merken sommige mensen nog steeds geen symptomen, zoals chronische hoest en verhoogde slijmproductie. Als je op dit punt een arts bezoekt, is de kans groot dat je een geneesmiddel krijgt voorgeschreven om de luchtwegen te verwijden (broncodilator).
- Stadium 2 - Matig: de symptomen worden steeds duidelijker. Naast de hoest en het slijm, kan je kortademig zijn. Mogelijk heb je een langwerkende bronchodilatator nodig.
- Stadium 3 - Ernstig: de symptomen komen vaker voor en je hebt af en toe opflakkeringen van ernstige symptomen. Jouw arts kan corticosteroïden, andere medicijnen of zuurstoftherapie aanbevelen en voorschrijven.
- Stadium 4 - Zeer ernstig: de symptomen verergeren en het is moeilijker om dagelijkse taken uit te voeren. Plotselinge verslechteringen van de ziekte kunnen levensbedreigend zijn. Het is mogelijk dat artsen operatief moeten ingrijpen.
Wat zijn de symptomen?
In het begin kunnen de symptomen van COPD vrij mild zijn en zijn ze vergelijkbaar met een gewone verkoudheid.
Vroege symptomen zijn:
- Af en toe kortademigheid, vooral na het sporten;
- Terugkerende hoest;
- Rochelhoest, vooral 's morgens vroeg.
Symptomen kunnen verergeren waardoor je ze niet langer kunt negeren.
Naarmate de longen meer beschadiging oplopen, kan je last krijgen van:
- Kortademigheid, zelfs na lichte oefeningen zoals een trap oplopen;
- Piepende ademhaling of luidruchtige ademhaling;
- Beklemmend gevoel op de borst;
- Chronische hoest, met of zonder slijm;
- Slijmen ophoesten;
- Frequente verkoudheid, griep of andere luchtweginfecties
- Gebrek aan energie.
In latere stadia van COPD zijn de symptomen:
- Vermoeidheid;
- Zwelling van de voeten, enkels of benen;
- Gewichtsverlies.